Meer inzicht in financiering van (sport)activiteiten voor kinderen met overgewicht en obesitas (2015)

Projectleiders binnen de Sportimpuls Kinderen Sportief op Gewicht (KSG) ervaren dat het lastig is om voor (sport)activiteiten specifiek gericht op kinderen met overgewicht of obesitas structurele financiering te vinden. Ook in JOGG-wijken heeft structurele financiering de aandacht. Naast het vraagstuk van financiering van sportactiviteiten voor deze doelgroep, staat daar ook het opzetten van een ketenaanpak voor kinderen met overgewicht en obesitas centraal.

Het rapport ‘Een verkenning naar financiering van de ketenaanpak van kinderen met overgewicht en obesitas‘ van Aldien Pol in opdracht van Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG) en ‘Care for Obesity’ biedt JOGG-gemeenten handvatten. Dat geldt ook voor KSG-projectleiders en andere professionals die activiteiten aanbieden aan de doelgroep kinderen met overgewicht en obesitas.

Waarom (sport)aanbod nodig specifiek voor kinderen met overgewicht en obesitas?

Kinderen met overgewicht of obesitas ervaren vaak een hoge drempel om met plezier mee te doen aan sporten op school, bij een vereniging of in de wijk. Ze hebben dikwijls een negatieve associatie met sport en het aanbod sluit niet altijd aan bij hun behoeften. Terwijl juist deze doelgroep gebaat is bij bewegen. In verschillende wijken zijn daarom programma’s opgezet, bijvoorbeeld vanuit de Sportimpuls Kinderen Sportief op Gewicht, om de drempel te verlagen en deze kinderen te helpen bij het ontdekken van hun eigen mogelijkheden, voorkeuren en drijfveren met betrekking tot een actieve leefstijl.

Deze projecten zijn vaak opgebouwd uit verschillende elementen. Enerzijds coaching en advies met betrekking tot voeding, bewegen en gedragsverandering. Daarnaast sporten en bewegen de kinderen wekelijks samen (soms ook met de ouders) onder begeleiding van een trainer. Door met gelijkgestemden samen te sporten op eigen niveau krijgen de kinderen meer zelfvertrouwen, verbeteren ze hun conditie en krijgen ze plezier in bewegen. Deze beweegactiviteiten vormen een belangrijke brug voor deze doelgroep om aansluiting te vinden bij het reguliere sportaanbod.

Hoe zit dat met de financiering?

Juist de combinatie van coaching, advies en daadwerkelijk in beweging komen, maakt het lastig om structurele financiering te vinden. Coaching en advies voor kinderen met overgewicht of obesitas valt onder het basispakket van de zorgverzekering (voor kinderen met een BMI vanaf 30 of BMI vanaf 25 plus risicofactoren of comorbiditeit). Het daadwerkelijk bewegen vergoedt de zorgverzekering echter meestal niet.

De gemeente organiseert vanuit haar sport-, beweeg- en gezondheidsbeleid vaak sportactiviteiten in de wijk voor alle jeugd. Meestal vallen activiteiten voor een selecte doelgroep zoals kinderen met overgewicht daar niet onder, waardoor een ‘financieringsprobleem’ ontstaat. In de handreiking ‘Zorgaanspraken voor kinderen met overgewicht en obesitas’ van Zorginstituut Nederland, staat op een praktische en duidelijke manier uitgelegd op welke zorg een kind met overgewicht of obesitas is aangewezen en of deze zorg valt onder de Zorgverzekeringswet of binnen andere domeinen.

Dit financiële vraagstuk, maar ook bredere vraagstukken rondom de financiering van de ketenaanpak voor kinderen met overgewicht en obesitas, maakte dat Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG) en ‘Care for Obesity’ Aldien Poll de opdracht gaven een verkenning uit te voeren naar de knelpunten en mogelijke oplossingsrichtingen van financiering van de ketenaanpak voor kinderen met overgewicht en obesitas. Het rapport ‘Een verkenning naar financiering van de ketenaanpak van kinderen met overgewicht en obesitas’ biedt handvatten aan gemeenten, (zorg)professionals en zorgverzekeraars om tot lokale en landelijke afspraken te komen over de ketenzorg, waaronder een rekenmodel.

Een oplossingsrichting uit het rapport is om het gesprek op gang te brengen tussen verschillende betrokken lokale partners, zoals gemeente en zorgverzekeraar. Doel van het gesprek is om heldere en sluitende afspraken te maken over de ketenzorg voor kinderen met overgewicht in de regio. JOGG organiseert dit najaar in samenwerking met Aldien Poll een aantal workshops. Tijdens deze workshops ontvangen JOGG-gemeenten informatie en praktische handvatten om zelf lokaal aan de slag te gaan met het thema financiering.

Samenwerking

NISB biedt – in samenwerking met de andere partners van het programma Sport en Bewegen in de Buurt – de projectleiders van de Sportimpuls KSG kennis uit onderzoek, beleid en praktijk. Op deze manier ondersteunen ze hen bij de uitvoering van hun projecten. Zo ook op het thema financiële borging. Op de door ZonMw georganiseerde projectleidersbijeenkomst van 17 september heeft Aldien Pol op uitnodiging van NISB haar rapport toegelicht en is er gediscussieerd over het thema. NISB bekijkt samen met Aldien Pol, JOGG, PON en andere partners hoe we de kennis van het rapport en de ervaringen van JOGG-gemeenten met betrekking tot financiering breed kunnen delen.