Sportbestuurders over discriminatie en inclusie bij Utrechtse sportclubs (2023)

Ongeveer de helft van de Utrechtse sportverenigingen heeft anti-discriminatie- en/of inclusiebeleid. Dat is meer dan landelijk. Tegelijk vraagt de helft van de verenigingen om ondersteuning om discriminatie tegen te gaan. Dat blijkt uit onderzoek van het Mulier Instituut onder bestuurders van Utrechtse sportverenigingen.

Net als landelijk hebben teamsportverenigingen vaker beleidsaandacht voor discriminatie. De meeste  beleidsaandacht is er voor huidskleur en afkomst, gevolgd door geslacht/genderidentiteit en seksuele voorkeur. Onduidelijk is of verenigingen daadwerkelijk actief aandacht geven aan antidiscriminatie of dat maatregelen vooral op papier bestaan.

Discriminatie bij kwart verenigingen
Bij een kwart van de Utrechtse verenigingen is wel eens een discriminerend incident voorgekomen. Dit is vergelijkbaar met landelijke gegevens. Vaker geven clubs aan dat op de club wel eens homonegatieve grappen/opmerkingen (43%) of racistische grappen/opmerkingen (34%) voorkomen. Vooral clubs met beleid geven aan dat dit bij hen voorkomt.

(H)erkennen discriminatie punt van aandacht
Bestuurders lijken discriminatie niet altijd te (h)erkennen. Slechts enkele verenigingen hebben wel eens melding gedaan van een discriminerende gebeurtenis. Verenigingen blijken niet snel melding te maken van ‘lichte’ vormen van discriminatie. Vaak proberen ze het zelf op te lossen.

Ondersteuning vooral gewenst bij clubs die (h)erkennen dat discriminatie voorkomt
Clubs die (h)erkennen dat discriminatie bij hen (wel eens) voorkomt, hebben een vaker behoefte aan ondersteuning (84%) dan clubs die aangeven dat discriminatie bij hen niet voorkomt (26%). Dit laat zien dat verenigingen vaak reactief aan de slag gaan met dit thema.

Discriminatie meer bespreekbaar maken
Verenigingen zien discriminatie als iets ontoelaatbaars. Daardoor bestaat een zeker ongemak (‘sociale kramp’) om discriminatie te bespreken. Mede hierdoor is het lastig te bepalen in hoeverre discriminatie voorkomt bij Utrechtse sportverenigingen. Een belangrijke aanbeveling voor de gemeente is daarom om meer concrete beleidsaandacht en ondersteuning te bieden voor anti-discriminatiemaatregelen.  

Onderzoek voor de gemeente Utrecht
De Utrechtse gemeenteraad heeft in 2021 via een aangenomen motie opdracht gegeven om een onderzoek uit te voeren naar discriminatie bij Utrechtse sportverenigingen. Het onderzoek bestond uit een vragenlijst onder sportverenigingen, een vragenlijst onder sporters en kwalitatieve interviews met bestuurders van sportverenigingen.