Effecten van niet sporten en bewegen in tijden van de COVID-19 pandemie (2021)

Dit memo biedt een samenvatting van de snelle literatuurscan die is uitgevoerd op aanvraag van de directie Sport van het Ministerie van VWS. De literatuurscan heeft zich gericht op een tweetal onderwerpen:

• de samenhang tussen lichamelijke activiteit (sport en bewegen) en immuunrespons/weerstand, en
• de sociaal-maatschappelijke effecten van niet sporten en bewegen, in het bijzonder eenzaamheid.

Dit document biedt een globaal inzicht in de bovenstaande thema’s.

De reviews in de literatuurscan over de associatie tussen sport en bewegen en immuunrespons/weerstand wijzen in de richting van een positief effect van regelmatig bewegen op het immuunsysteem, acute respiratoire infecties en de immuunrespons na vaccinatie. De samenhang met intensief bewegen is minder duidelijk en lijkt eerder te wijzen naar een negatief effect. De resultaten uit de literatuurscan geven echter geen directe aanleiding tot het concluderen van een oorzakelijk verband tussen sport en bewegen en specifiek COVID-19. Bewegen kan niet worden aangewezen als de bepalende factor in het bestrijden van de COVID-19 pandemie. Groepen waarvan bekend is dat er sprake is van een verminderd immuunsysteem, zoals ouderen en mensen met obesitas, hebben mogelijk wel baat bij meer bewegen.

De artikelen in de literatuurscan omtrent sport en bewegen en eenzaamheid laten zien dat een terugval in beweeggedrag en een toename van sedentair gedrag gerelateerd aan tv kijken geassocieerd is met een hoger risico op eenzaamheid. Ook hier geldt dat de resultaten geen aanleiding geven tot het concluderen van een oorzakelijk verband tussen sport en bewegen en eenzaamheid.