‘Onze vereniging staat open voor iedereen’ (2020)

Sportaanbieders in multiculturele wijken verschillen sterk in de etnische diversiteit van hun sporters én in de betekenis die zij geven aan ‘het open staan voor iedereen’. Verklaringen hiervoor liggen in de geschiedenis, cultuur en tradities van de aanbieders en de veranderende omgeving waarin zij gevestigd zijn. De inclusie (ook wel het opnemen) van etnische minderheden blijkt voor veel sportaanbieders bovendien een gevoelig thema, waar enigszins ongemakkelijk over wordt gesproken; onderwerpen als discriminatie en racisme blijven veelal onbenoemd.

Dit blijkt uit deze kwalitatieve studie, waarbij werd gekeken hoe verschillende sportaanbieders in multiculturele wijken in Utrecht invulling geven aan de veel gedane uitspraak ‘wij staan open voor iedereen’ met betrekking tot de inclusie van etnische minderheden.* Op basis van zestien interviews met sportaanbieders en andere betrokkenen konden we vijf manieren van betekenisgeving (vertogen) onderscheiden:

1. ‘Iedereen is welkom, maar we sporten op deze manier’
2. ‘Iedereen meedoen graag, maar ons aanpassingsvermogen kent grenzen’
3. ‘Als wij ons genoeg aanpassen, dan kan iedereen hier meedoen’
4. ‘Het bestaande aanbod is ontoereikend, daarom zijn wij er’
5. ‘Er zijn sportaanbieders die zeggen, migranten zijn niet welkom hier’

Het ongemak en/of het onvermogen om mensen met diverse etnische achtergronden te bereiken, tonen het belang aan van voldoende en voortdurende aandacht voor de toegankelijkheid van sport en voor mechanismen van sociale in- en uitsluiting.

Om de inclusie van etnische minderheden in de sport te bevorderen dient behalve op sportstimulering te worden ingezet op het vergroten van bewustwording en reflectie ten aanzien van vooroordelen en discriminatie. Daarnaast is het vergroten van de etnische diversiteit in de organisatie en besluitvorming van sportaanbieders van belang.

* De dataverzameling vond grotendeels plaats voor de toegenomen maatschappelijke aandacht voor racisme sinds de racistische bejegening van profvoetballer Mendes Moreira eind 2019 en de Black Lives Matter beweging in 2020