Planning in de praktijk van gezondheidsbevordering (2007)

Plannen is van belang bij gezondheidsbevorderende interventies. Er is al lang en veel geschreven over planning in de gezondheidsbevordering, wat niet betekent dat in de praktijk altijd zorgvuldig gepland wordt. Dit kan een deficientie van de praktijk zijn, maar mogelijk is het ook een tekortkoming van de planningstheorie. Om te kijken wat er in de praktijk aan de hand is, is de manier van werken van een campagne gericht op meer bewegen, FLASH!, naast vier verschillende typeringen van planningsaanpakken gelegd: de klassieke, evolutionaire, systemische, en procesmatige planningsaanpak. De verschillende aanpakken, zo blijkt, zijn herkenbaar in de FLASH!-praktijk en hebben hierin hun waarde. Ze kunnen het effect van de campagne vergroten en verduurzamen. Bij het werken met evolutionaire, systemische en procesmatige aanpakken blijft echter de verantwoording van deze aanpakken een aandachtspunt. Deze aanpakken lijken minder aan te sluiten bij de wens voor “accountability” en “evidence based werken” van projecten voor de bevordering van gezond gedrag. We denken dat een manier om hiermee om te gaan kan zijn door bewust stil te staan bij de cruciale beslissingen en deze te expliciteren. Beslissingen dienen door deskundige buitenstaanders bevraagd en gecontroleerd te kunnen worden. Men zou hiervoor kunnen denken aan een externe toetsingscommissie die draagvlak kan bieden voor de in het proces van de interventie genomen beslissingen en hiermee in de verantwoording ervan.