Sportief en katholiek (1990)

In deze studie hebben de beide auteurs zich verdiept in de katholieke sportgeschiedenis. Hun belangstelling voor dit onderwerp is vooral ook gewekt door nieuwsgierigheid naar de positie van het sporten in het proces van katholieke verzuiling; juist op zo’n bij uitstek als ‘neutraal’ te beschouwen veld als sportbeoefening kan men de innerlijke tegenstrijdigheid van het verzuilingsproces immers extra duidelijk aan het licht brengen, zo is de verwachting. Zij laten de lezer zien hoeveel moeite het heeft gekost een eigen sportorganisatie op te richten. De hardnekkigheid waarmee dit onderdeel van de katholieke zuil is opgebouwd, laat zien dat het hier beslist niet om een toevallige ontwikkeling ging, maar om een diep ingrijpende beweging voor de inrichting van een maatschappij naar eigen inzichten. Maar wat misschien nog wel het meest verwondert, is het historische uithoudingsvermogen van de sportzuil tegen alle trends en verwachtingen in. Volgens gangbare sociaal-wetenschappelijke theorieën had deze zuil al lang moeten bezwijken onder de levensbeschouwelijke aardbevingen sinds de jaren zestig. Te midden van zovele ruïnes staat de katholieke sportzuil echter nog opvallend recht overeind; de NKS lijkt te spotten met de ontzuilingslogica. Is dat gezichtsbedrog of niet? En zo niet, hoe kan dat? Wegens een (vroeg)tijdige strategische aanpassing? Om de betrekkelijke ‘ongevaarlijkheid’ van dit onderdeel van de verzuiling? Of sluiten de begrippen ‘Sportief en katholiek’ misschien elkaar toch minder uit, dan men spontaan geneigd is te denken? Of sterker nog: stoten we hier misschien zelfs op diepere lagen van de katholieke cultuur, waar niet zo nodig de levensbeschouwing moet worden bewezen, maar gewoon aanwezig is in de speelse omgang van alledag…?