Sportverenigingen en hun uitdagingen (2023)

Een sportvereniging organiseren wordt steeds ingewikkelder, onder meer doordat er steeds meer regels zijn. Veel sportverenigingen hebben daarbij een tekort aan leden die bestuursfuncties op zich nemen. Dit legt veel druk op sportverenigingen. Dat blijkt uit onderzoek van het Mulier Instituut onder verenigingsbestuurders.

De ontwikkeling van het aantal leden en vrijwilligers zijn, naast de stijgende energielasten, de meest genoemde uitdagingen voor sportverenigingen anno 2023. De toegenomen hoeveelheid en complexiteit van wet- en regelgeving speelt hierbij een rol.

Verenigingen in positieve of negatieve spiraal
Verenigingen kunnen in een positieve of negatieve spiraal belanden waarin ontwikkelingen elkaar versterken. Sommige verenigingen hebben een minder stevige basis, bijvoorbeeld door een onderbezet bestuur. Dan is het lastiger als nieuw bestuurslid te beginnen, blijven zaken vaker liggen, is er minder ruimte om met uitdagingen om te gaan en kost het werk meer tijd en energie van zittende bestuurders.

Als er een stevige basis is, worden die andere dingen ook makkelijker. Dit maakt verenigingen kwetsbaarder of minder kwetsbaar als het om hun voortbestaan gaat.

Beeld wijst op ongelijkheden tussen verenigingen
Deze inzichten wijzen erop dat ongelijkheden tussen verenigingen toenemen. Het samenspel van uitdagingen is niet gelijk onder sportverenigingen verdeeld, net als de mogelijkheden om daarmee om te gaan. Dit beeld sluit aan bij inzichten uit ander kwalitatief en kwantitatief onderzoek.

Ga met verenigingen in gesprek over ondersteuning
De meest concrete aanbeveling uit dit onderzoek is: ga als (lokale) overheid met verenigingen in gesprek over hoe ze ervoor staan, waar zorgen zitten en of ze hulp nodig hebben. Een tweede aanbeveling is om verenigingen praktisch werk uit handen te nemen, bijvoorbeeld door regelgeving eenvoudiger te maken.

Interview- en vragenlijstonderzoek onder verenigings-bestuurders
Voor dit onderzoek zijn twintig verenigingsbestuurders geïnterviewd. Dit is aangevuld met een analyse van vragenlijstonderzoek. Het rapport laat zien wat de belangrijkste uitdagingen zijn waar sportverenigingen anno 2023 tegenaanlopen. En wat het, in het licht van uiteenlopende uitdagingen, vraagt om verenigingen te organiseren. Dit onderzoek is uitgevoerd met steun van het ministerie van VWS.