Urban Sports (2023)

Op 22 juni 2018 hebben de Gemeente Amsterdam en de HvA een convenant getekend om samen te werken aan een vitale samenleving in Amsterdam. Een van de projecten daarin is de aanpassing van openbare sportieve ruimtes naar urban sportplekken. Steeds minder jongeren zijn namelijk lid van sportverenigingen, maar deze groep beweegt zich wel meer door de stad [4]. Daarom zijn er de laatste jaren verschillende urban sportplekken gerealiseerd, voornamelijk in de buurt van scholen [5]. Het is echter onbekend welke elementen van urban sportplekken aansluiten bij de beweegmotieven en voorkeuren van welke jongeren. Trekken urban sportplekken alleen jongeren die zich voldoende competent voelen om te bewegen op deze openbare plekken? Recent onderzoek laat namelijk zien dat jongeren die zich competent voelen ten aanzien van bewegen vaker bewegen en hier ook meer plezier aan beleven [6]. Terwijl jongeren die minder vaardig zijn in een negatieve spiraal kunnen komen, omdat zij minder plezier aan bewegen beleven en daardoor minder gaan bewegen [7].

Aangezien vrijwel alle jongeren naar school gaan is de middelbare school, en bij uitstek de LO-les, de ideale plek om jongeren te bereiken voor het stimuleren van bewegen. De lessen Lichamelijke Opvoeding (LO) hebben als doel om jongeren voor te bereiden op een levenslange deelname aan sporten en bewegen; enerzijds door het goed leren bewegen, anderzijds door het kennismaken met verschillende soorten sport- en bewegen. Daardoor krijgen kinderen de mogelijkheid om hun beweegidentiteit te ontdekken. Als de inrichting van urban sportplekken in de openbare ruimte, de programmering op deze plekken en de LO-lessen op elkaar en op de beweegmotieven en voorkeuren van
jongeren afgestemd worden, is de kans groter dat:

1) meer jongeren zich voldoende competent voelen om te bewegen op urban sportplekken;
2) jongeren blijvend deelnemen aan ongeorganiseerde sport.

In dit project is daarom een explorerend onderzoek gedaan met jongeren, LO-docenten, beleidsmakers, de opleiding tot buursportcoach urban sports en urban sports experts naar
(de inrichting van) urban sportplekken in Amsterdam en de inzet van urban sports in de LO-les. Urban sportplekken zijn daarbij gedefinieerd als plekken in de stadse (urban) omgeving, waarbij de activiteit buiten het traditioneel georganiseerde sportaanbod valt. Dus geen verenigingsporten, maar ongeorganiseerde of anders georganiseerde sporten zoals freerunnen, skaten of bootcampen. De urban sportplekken zijn met name gericht op jongeren. Vanuit het perspectief van scholen zouden deze urban sportplekken kunnen worden gebruikt voor de lessen Lichamelijke Opvoeding (LO) en het stimuleren van
bewegen rondom de school. Middels een design thinking cyclus methode heeft deze exploratieve studie zal uiteindelijk geresulteerd in:

1) principes om mee te werken voor de gemeente Amsterdam voor het inrichten van beweegvriendelijke urban sportsplekken in de openbare ruimte;
2) Ideeën en randvoorwaarden voor de invulling van programmering op deze plekken en voor de LO-lessen, gericht op het verbinden van binnen en buitenschools (leren) bewegen en het bevorderen van het gebruik van de urban sportplekken in de openbare ruimte door leerlingen.

Literatuurverwijzingen: zie rapport.